Katılarak Gözlem ve İzleme Yöntemi

Diğer tüm yöntemlere oranla araştırılması en zor yöntemlerden biri ve uygulaması sayılı hatta kitaplarda bilinen birkaç taneden ibarettir.

Bunlardan en önemlisi Donald Black tarafındangerçekleştirilmiştir. 

En zor ve tehlikeli yöntemdir. Araştırmacı suçlu çevreye doğrudan katılarak, onlarla yaşayarak araştırmasını yürütür. Araştırmacı suçlu çevrede belirli zaman diliminde suçlu çevreye dahil olarak araştırmalarını yürütür. Araştırmacının suçlu çevrede barınabilmesi için kimliğini değiştirmesiyle beraber suç işlemesi de gerekebilmektedir. Suç işlemeden kendini o çevre içerisinde kabul ettirmek mümkün olamayacağından suç işleme ihtimali ciddi bir sakıncasıdır. Bunun yanında araştırmacının kendi hayatı açısından da oldukça tehlikeli bir yöntemdir.

Ceza Muhakemesi Kanununda “Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesi” mevcuttur. Kamu görevlisi olmaksızın da herhangi bir araştırmacı bu görevi yerine getirebilir.

Kanuni çevreye oturtulmuş hukuki metotları olan yöntemlerin dışında da kriminolojide araştırmacı kullanılır. Gizli görevliler kullanarak da kriminolojik sonuçlar elde edilmesi mümkündür.

Katılarak gözlem yöntemi özellikle şu alanlarda etkilidir:

·         Çete suçluluğu

·         Organize suçluluk

·         Kamu gücünü elinde tutan kişilerin işledikleri suçlar (örnek: polis, kolluk güçleri, askerler..)

Suç örgütlerinin araştırmacıyı kabul edebilmesi hem zaman alacak hem de araştırmacının kimliğini sürekli gizli tutması gerekecektir. Bu nedenle oldukça riskli bir yöntemdir.

İzleme Yöntemi

Bu yöntemde ortak özellikler taşıyan bazı insan grupları seçilir ve bu gruplardan yaşamlarında dikkatlerini çeken bazı olayları aktarmaları istenir bu şekilde onların geçmişlerine yönelik bilgiler kaydedilir.

Yine bu yöntemle suç işleyen gruplar ve işlemeyen gruplar ayrı ayrı karşılaştırılır.

Bu metot daha önce iki farklı eğitim sistemine tabi 2 grup insan üzerinde uzun yıllar süren çalışmalarla yapılmıştır. Eğitim sisteminin suç işlemeye etkili olup olmadığı araştırılmıştır. Cezaevinden çıkan eski hükümlülerin çekmiş oldukları cezanın üzerlerinde etkili olup olmadığını tespit etmek üzere çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

Araştırma için çok uzun yıllar geçmesi gerekir. Bu hem araştırmacı için maddi manevi açıdan zor bir durumdur hem de gruba katılan kişilerin de sabırlı ve araştırmayı sonuçlandırmak için gayretli olmaları gerekir.